مقاله و چاپ - پژوهشگر چگونه مناسب‌ترین مجله‌ خارجی را برای مقاله پیدا می کند؟

مقدمه

مقاله و چاپ – پژوهشگر چگونه مناسب‌ترین مجله‌ خارجی را برای مقاله پیدا می کند؟ با وجود بالای ده هزار ژورنال علمی که در پایگاه‌های معروف فهرست شده‌‌اند، ارسال نسخۀ پیش‌نویس یک مقاله علمی به مجله نامناسب یکی از اشتباه‌های رایجی است که دانشجوهای ایرانی مرتکب می‌شوند. فرقی هم نمی‌کند پژوهشگر تازه‌کار باشد یا کهنه‌کار.

در بیشتر اوقات، این اشتباه‌ها در ترجمه مقاله بروز می‌کند. نکاتی که باید در طول فرایند پذیرش در نظر بگیرید شامل حوزه فعالیت مجله، محدودیت‌های مربوط به ساختار و محتوای پیش‌نویس و ضریب تأثیر مجله می‌شود.

امن‌ترین مسیر این است که پیش از اجرای پروژه تحقیقاتی و رساندن آن به مرحله ترجمه تخصصی، کمی وقت بگذارید و چند مجله مناسب با عنوان و کلیدواژگان احتمالی مقاله بیابید.

حتی می‌توانید با اساتید دانشگاه و هم‌کلاسی‌های قدیمی‌تر مشورت کنید تا مرتبط‌ترین گزینه‌ها را پیشنهاد دهند. اینطوری با سبک نگارش و محتوای مورد نیاز نشریه آشنا می‌شوید و هیچ دردسری از لحاظ ساختار و محتوا برای پذیرش نخواهید داشت.

فرایند رایج پذیرش

اغلب پروژه‌های تحقیقاتی در قالب مقاله در مجله ‌ای چاپ می‌شوند که محتوا و ساختار از سوی گروهی هم‌رشته از متخصصان در زمینه علمی مرتبط ارزیابی و سنجش می‌شوند. به این فرایند اصطلاحاً peer review می‌گویند؛ یعنی مقاله ‌ها وارد یک سامانه غربالگری، نظارتی و داوری می‌شوند تا هیئت‌تحریریه مجله راحت‌تر به ارزش و اعتبار مقاله پی ببرد.

در این میان، پژوهشگر ها و نویسنده های نوپا یا کسانی که وارد شاخه‌ای متفاوت در قلمرویی گسترده‌تر می‌شوند شاید با مجله‌های مربوط ناآشنا باشند. از آن سو، نویسندگان باتجربه هم شاید هر دفعه وسوسه شوند در مجله‌های یکسانی مقاله منتشر کنند و از فرصت‌های تازه عقب بمانند؛ به‌خصوص در بازار مجله ‌های الکترونیک و نشریه‌های دسترسی‌آزاد.
گاهی حتی کارهای نوآورانه چشمگیر هم وقتی رد می‌شوند که از لحاظ موضوعی با نیازمندی‌های مجله تطابق ندارند. این گونه اشتباه‌ها به دلسردی، اتلاف زمان، پول و انرژی منتهی خواهد شد. در برخی موارد، مقاله به زبان اصلی‌اش هیچ ایرادی ندارد، اما ساختار و محتوایش پس از ترجمه دانشگاهی با کیفیت پایین خراب می‌شود. در هر حال، معیارهای کلیدی زیر را هنگام انتخاب مناسب‌ترین مجله برای مقاله‌تان به خاطر بسپارید:

1) اهداف و حوزه تخصصی

این اطلاعات بطور معمول در صفحه خانگی وبسایت هر مجله نمایش داده می‌شود، اگرنه به دنبال پیوندهایی شبیه «درباره» و «اهداف و حوزه» بگردید. جستجو در این صفحه مشخص می‌کند آیا پروژه‌تان با شرایط مجله همخوانی دارد یا نه.

2) تشابه محتوایی

وقتی چند تا مجله احتمالی برای ارسال پیش‌نویس شناسایی کردید، باید بپرسید آیا مجله تا به حال مقاله‌هایی منتشر کرده که مشابه مال شما باشد؟ در وبسایت هر مجله ، کلیدواژه‌ها یا عنوان و بخشی از چکیده مقاله‌تان را در نوار جستجو درج کنید تا کارهای مشابه را مشاهده کنید. اگر حداقل سه مورد مشابه پیدا کنید که در پنج سال اخیر منتشر شده‌اند، تا اینجا انتخاب خوبی کرده‌اید. فهمیدن اینکه مقاله ‌های قبلی چه ویژگی‌هایی دارند به‌راحتی تعیین می‌کند آیا موضوع و جزئیات پژوهش شما مورد استقبال مخاطبان قرار خواهد گرفت یا نه.

3) ضوابط و محدودیت‌ها

درخواست پذیرش از مجله ‌ای که متوجه شود مقاله‌تان فرمت مورد نظر را رعایت نکرده بلافاصله رد خواهد شد. برای نمونه، برخی ژورنال ها مانند «ژورنال جراحی بریتانیا» هرگز گزارش‌های موردی چاپ نمی‌کنند. پس فراموش نکنید پیش از فشردن دکمه ارسال حتماً به قسمت نیازمندی‌ها و محدودیت‌های نگارش نگاهی بیاندازید.
همچنین حواستان به حجم مقاله از لحاظ تعداد کلمه‌ها باشد. بعضی مجله‌ها شاید به خاطر 500 کلمه حجم اضافه از پذیرش مقاله منصرف شوند. یکی از محدودیت‌های دیگر هزینه انتشار است، چون برخی مجله ‌ها کارمزد بسیار بالایی برای پردازش و ویرایش دریافت می‌کنند. این هزینه‌ها شامل صفحه‌های دسترسی‌آزاد، صفحه‌های اضافه بر حد مجاز و شکل‌های رنگی نیز می‌شود.

4) ضریب تأثیر

میزان روایی موجود در ضریب تأثیر هر مجله از لحاظ کیفیت محتوایی همچنان بحث‌بر‌انگیز است، زیرا عوامل فراوانی بر رتبه مجله موثر هستند و تمام این عوامل بطور مستقیم با کیفیت مقاله ‌های یک مجله مرتبط نیستند. به هر حال، ضریب تأثیر امروزه روشی رایج برای تعیین کیفیت و شهرت یک مجله به شمار می‌رود.
ارسال پیش‌نویس به یک مجله با بالاترین ضریب تأثیر بسیار افتخارآمیز است، اما باید در نظر بگیرید آیا درخواست‌تان بطور کامل با چنین مجله ‌هایی تطابق دارد یا نه. در غیر اینصورت مجبور خواهید شد زمان و زحمت زیادی برای درخواست‌ها و بازنویسی‌های پیاپی بکشید.

5) دایره مخاطبان

برخی مجله ‌های علمی بنا به سیاست‌های هیئت‌تحریریه چندرشته‌ای هستند، یعنی تنها خوانندگان از یک تخصص را پوشش نمی‌دهند. بنابراین اگر موضوع مقاله ‌تان به‌شدت اختصاصی است، سعی کنید دنبال مجله ‌هایی باشید که مخاطبان ویژه‌ای دارند هر چند جمعیتش کم باشد. در اینجا مرتبط بودن کمک خواهد کرد به تعداد بیشتری در مقاله ‌های مشابه نقل‌قول شوید یا در بخش مراجع قرار بگیرید.

6) حجم گردشکار

منظور همان تعداد شماره‌های یک مجله است که در دوره‌ای یکساله است منتشر می‌کند. برای مثال، مجله‌‌ای که ماهانه باشد به احتمال بیشتری مقاله ‌تان را زودتر مرور می‌کند ولی مجله‌های فصلی و سالانه بیشتر طول خواهد کشید. برای دانشجویانی که قصد دارند مقاله ‌ای را زیر دو ماه چاپ کنند، بهترین راه‌حل ژورنال های دسترسی‌آزاد یا open access خواهد بود.

در اینجا به چند پایگاه‌داده معتبر برای جستجوی مناسب‌ترین ژورنال ها برای انتشار مقاله ‌تان اشاره می‌کنیم:

https://www.edanzediting.com/journal-selector
https://journalfinder.elsevier.com/
http://endnote.com/product-details/manuscript-matcher
http://jane.biosemantics.org/
https://journalsuggester.springer.com/
https://thinkchecksubmit.org/

نسخه‌برداری از این مطلب همراه با ذکر منبع مانعی ندارد.

مطالب مرتبط:

مقاله و چاپ – پژوهشگر چگونه مناسب‌ترین مجله‌ خارجی را برای مقاله پیدا می کند؟