آیا چاپ کتاب به روش افست و دیجیتال بر یکدیگر مزیت‌هایی دارند؟ پاسخ کوتاه: خیر.
حالا اگر حوصله دارید، پاسخ بلندتر راوشید را بخوانید. در صنعت نشر، واقعاً چه تمایزی میان چاپ کتاب به روش دیجیتال و افست وجود دارد؟
کاغذ، جوهر، دستگاه، شمارگان؟ بگذارید نگاهی دقیق‌تر به تفاوت‌های میان این دو روش بیاندازیم، و اینکه در هر سفارش چاپ چگونه باید انتخاب درستی کنیم.
چاپ افست در برابر چاپ دیجیتال
در این فناوری قدیمی‌تر که لیتوگرافی هم خوانده می‌شود، دستگاه چاپ از زینک‌ها یا ورقه‌های فلزی (معمولاً آلومینیومی) برای انتقال تصویر با رنگ‌های چهارگانه CMYK از میان غلتک‌ها برروی برگه کاغذ استفاده می‌کند.
بطور کلی، اصطلاح افست به این روش نسبت داده می‌شود چون جوهر بطور مستقیم برروی کاغذ آغشته نمی‌شود.
در مقابل، دستگاه چاپگر در روش دیجیتال با زینک‌ها سروکار ندارد و در عوض مشتری با گزینه‌های دیگری مانند تونر در دستگاه‌های لیزری و جوهر مایع در دستگاه‌های صنعتی بزرگ روبرو می‌شود.
تا زمانی که مشخصات و هدف یک پروژه چاپ تعریف نشود، افست و دیجیتال هیچ مزیتی بر یکدیگر ندارند. در ادامه به چند ویژگی اشاره می‌کنیم که این دو روش را از یکدیگر متمایز می‌کند.
1) شمارگان
عبارت «نشریات کثیرالانتشار» را حتماً شنیده‌اید. تمام روزنامه‌ها، مجله‌ها و کتاب های فروشگاه که با تیراژ بالا چاپ می‌شوند از روش افست بهره می‌برند.
تهیه ورقه‌های فلزی شاید در دوره اول چاپ مقرون‌به‌صرفه به نظر نرسد اما در دوره‌های بعدی جبران می‌شود.
حالا 100 عدد کارت ویزیت یا 200 عدد تراکت اختصاصی را فرض کنید که یکبار پخش و مصرف خواهند شد.
در این شمارگان پایین، چاپ دیجیتال مناسب‌تر خواهد بود. صاحب پروژه اگر دوباره نیاز به چاپ داشته باشد به همان اندازه سفارش می‌دهد و نیازی نیست تیراژهای بالا را بیهوده انبار کند.
2) کیفیت ظاهری
از آنجا که همه محصولات کاغذی قرار نیست برچسب قیمت بخورند و در قفسه‌های مغازه نمایش داده شوند، کیفیت ظاهری همیشه در اولویت نیست. در چاپ افست، بالاترین وضوح و جزئیات ممکن از تصاویر و متن تولید می‌شود و احتمال خط‌افتادگی و لکه‌های جوهر بسیار کمتر است.
در مقابل، چاپ دیجیتال با توجه به محدویت‌هایی که در تجهیزات دارد، کیفیت پایین‌تری مخصوص کاربردهای غیرتجاری ارائه می‌دهد.
3) جنس کاغذ
با اینکه فناوری دیجیتال در سالهای اخیر پیشرفت‌های چشمگیری کرده، اما انعطاف‌پذیری دستگاه‌های چاپ افست از لحاظ مشخصات، ابعاد، جنس و برش کاغذ همچنان بیشتر است.
بدین ترتیب، برخی کارت‌های تبریک فانتزی را هرگز نمی‌توان چاپ دیجیتال کرد. برخی کتاب ها با طراحی ظاهری ساده را می‌توان بسته به نیاز هم در شمارگان بالا چاپ افست و هم در شمارگان پایین چاپ دیجیتال کرد.
چگونه می‌توان یک پایان‌نامه را به کتاب تبدیل کرد؟
4) تغییرپذیری
فرض کنید در محتوای محصول یک اشتباه صفحه‌آرایی یا حروفنگاری رخ داده باشد. در چاپ دیجیتال، هر لحظه می‌توان داده‌ها را اصلاح کرد و بدون هیچ هزینه‌ای دوباره به چاپخانه فرستاد. در چاپ افست، داده‌ها برروی زینک‌ها ثبت می‌شود و هر گونه در خواست تغییر جدید مانع ادامه فرایند چاپ خواهد شد.
5) رنگ‌آمیزی
در چاپ افست، ظرافت و تنوع رنگ‌ها به مراتب بیشتر است، در حالی‌که چاپ دیجیتال اغلب برای محصولات سیاه‌وسفید عادی استفاده می‌شود. شاید برایتان پیش آمده باشد پوستری را به دفاتر معمولی خدمات کامپیوتری داده باشید تا در دستگاه‌های دیجیتال چاپ شود. بعد با کمال تعجب متوجه می‌شوید که این سبز و آبی دقیقاً همانی نیست که در صفحه لپ‌تاپ دیده بودید.
6) زمان
فلسفه چاپ دیجیتال این بوده که عامل زمانبر در آماده‌سازی زینک‌ها را در روش افست بهبود دهد تا نیازها و اهداف خاصی در این صنعت پوشش داده شود.
شاید اصطلاح «چاپ بنابر تقاضا» را شنیده باشید. وقتی کسی در فروشگاه آمازون یک کتاب تکی می‌خرد، انتظار نداشته باشید که همیشه در انبار موجود باشد. چاپ دیجیتال سریع‌ترین مسیر برای تولید یک نسخه از هر اثر خواهد بود.
کتابی نوشته‌ام و دنبال ناشر خوب می‌گردم، چه کار کنم؟
7) هزینه
هر چی پول بدی آش میخوری. البته این را از دیدگاه مصرف‌کننده نگفتیم، بلکه از دیدگاه ناشر یا صاحب پروژه بود. وقتی محصولی با طراحی و رنگ‌آمیزی فاخر و برش‌های نوآورانه در شمارگان بالا چاپ افست می‌شود، از لحاظ هزینه‌های سربار و اقتصاد مقداری به‌مراتب به‌صرفه‌تر خواهد بود.
وقتی محصول به‌خوبی طبق پیش‌بینی در بازار فروش برود، خودش هزینه‌های انبارداری و دوره‌های بعدی چاپ را جبران خواهد کرد.
نتیجه‌گیری
چاپ افست و دیجیتال هر دو روش‌های سودمندی برای چاپ محصولات کاغذی هستند. هر کدام مزیت‌ها و معایب خاصی برای هر نوع پروژه دارد.
بنابراین، نیازها و شرایط شما حکم می‌کند که کدام روش بر دیگری اولویت خواهد داشت. شمارگان یکی از مهمترین مرزهای تمایز میان چاپ افست و دیجیتال را نمایان می‌کند، اما این به شرایط بازار بستگی دارد.
برای مثال، شاید امکانات تازه فناوری و قیمت تمام‌شده محصولات مشابه طوری باشد که امروز این عدد 1000 نسخه باشد، اما سال بعد به 500 کاهش یابد.
در پروژه‌های تجاری چاپ به قصد فروش، انتخاب نهایی به میزان سرمایه‌گذاری و بازدهی مورد انتظار بستگی دارد. باید توازنی منطقی میان زمان، هزینه، ریسک و سود برقرار کنید.
چاپ کتاب بطور مستقل و از راه قرارداد با ناشر چه تفاوت‌هایی باهم دارند؟
نسخه‌برداری از این مطلب همراه با ذکر منبع مانعی ندارد.
