بایگانی دسته بندی ها: ترجمه دانشگاهی

ده دلیل عمده که مقاله پژوهشی برای انتشار پذیرفته نمی‌شود

در رشته‌های علوم فنی و طبیعی، تنها سه مورد از 100 درخواست انتشار مقاله از زیر ذره‌بین هیئت تحریریه نشریه‌های بین‌المللی گذر می‌کنند و به چاپ می‌رسند. به عبارت دیگر، نرخ مردودی در این گونه مجله‌ها تا 97% بالا می‌رود!

حتی در مجله‌هایی که فرایند غربالگری نسبتاً آسان‌گیر است، نرخ پذیرش مقاله به‌ندرت از 40 درصد فراتر می‌رود. مردودی در دنیای انتشار محتوای دانشگاهی بسیار رایج است، هر چند انگیزه پژوهشگر را کاهش می‌دهد. چنانچه شما هم مقاله تحقیقی تازه‌ای داشته‌اید که مردود شده، مطمئن شوید که هیچ کدام از این اشتباه‌ها را هنگام ثبت مقاله در نشریه بعدی مرتکب نمی‌شوید. اگر هم اولین تجربۀ خود را برای درخواست انتشار سپری می‌کنید، این ده نکتۀ اساسی را رعایت کنید تا احتمال مردودی به حداقل ممکن برسد.

مطلب مرتبط: ارسال مقاله به یک مجله چه مراحلی دارد؟

دلایلی که مقاله‌های پژوهشی مردود می‌شوند بطور عمومی در دو دستۀ ویرایشی و فنی تقسیم‌بندی می‌شوند.

دلایل ویرایشی برای مردودی مقاله

در اغلب نشریه‌هایی که محتوا بدست گروه همتایان بازبینی می‌شود، هیئت تحریریه نخستین بخش از فرایند غربالگری مقاله‌های ارسالی است. در اینجاست که گروه تحریریه به مرور و بررسی موارد ارسالی می‌پردازد و سپس به دبیر هیئت تحریریه واگذار می‌کند. مقاله در شرایط زیر مردود می‌گردد:

1. نسخۀ پیش‌نویس در چارچوب هدف و گسترۀ مجله قرار نمی‌گیرد

هر نشریه دارای هدف و گسترۀ موضوعی بسیار دقیقی است که جزئیات آن در وبسایت رسمی نشریه به‌راحتی در دسترس عمومی قرار می‌گیرد. بطور کلی، پژوهشگران نوپا همین بخش را نادیده می‌گیرند و نوشته‌های خود را ارسال می‌کنند بدون در نظر گرفتن اینکه آیا موضوع پژوهش به آن نشریه و مخاطبان ارزشی می‌افزاید یا خیر.

بنابراین باید درباره هدف و گستره نشریه‌ای که می‌خواهید مقاله‌تان را در آن چاپ کنید اطلاعات کسب کنید. در واقع، روش بهتر این است که فهرستی از نشریه‌ها را یادداشت کنید و از اولین موردی شروع کنید که بیشتر از بقیه به موضوع پژوهش شما مرتبط می‌شود.

مطلب مرتبط: مقاله‌ام به خاطر کیفین پایین رد شده، چه کار کنم؟

2. مقاله توسط مجله‌ای دیگری در حال بررسی است

نشریه‌ها هرگز از مقاله‌ای که در حال بازبینی در نشریه‌ای دیگر باشد استقبال نمی‌کنند. بسیاری از نشریه‌ها بطور واضح در شیوه‌نامه ارسال درخواست اشاره می‌کنند که از پذیرفتن مقاله‌ای که جای دیگری در حال بررسی باشد معذور هستند.

3. نگارش قابل‌فهم نیست

این حالت زمانی رخ می‌دهد که متن بیش از اندازه حاوی اصطلاح‌های فنی یا انگلیسی ضعیف باشد. نشریه‌ها تمایل دارند که مقاله‌ها با زبانی ساده و روان نوشته شوند، تا از درک آن از سوی خوانندگان مطمئن شوند. دلایل دیگر مانند ایراد جمله‌بندی، دستوری، املایی و نبود برخی عناصر متنی مهم مثل مراجع، فهرست نویسندگان، جداول و اشکال اغلب باعث می‌شود که نشریه‌ها بدون معطلی مقاله‌ای را رد کنند.

مطلب مرتبط: ارسال مقاله به یک مجله چه مراحلی دارد؟

4. عدم انطباق با سبک نگارش مجله

هر نشریه‌ای برای خودش مجموعه‌ای از دستورالعمل‌ها دارد که معمولاً شیوه‌نامه نامیده می‌شود. این دربرگیرندۀ شیوه فهرست‌بندی مراجع، نوع و اندازۀ قلم، مقدار حاشیه صفحه، فاصله بین سطرها و جزئیات دیگر می‌شود. پیروی نکردن از معیارهای تعیین‌شده توسط نشریه رایج‌ترین علت مردودی مقاله‌های دانشجویان تازه‌کار به شمار می‌رود.

دلایل فنی برای مردودی مقاله

در اغلب مواقع، دلایل فنی به روش‌هایی مربوط می‌شود که پژوهش طبق آنها انجام شده است. بر خلاف دلایل ویرایشی، این دسته شاید به زمان طولانی برای اصلاح نیاز داشته باشد و پژوهشگر مجبور شود تمام زحماتش را از صفر شروع کند.

مطلب مرتبط: نکاتی درباره پرداخت‌های بین‌المللی مربوط به ثبت و چاپ مقاله

در اینجا به شایع‌ترین دلایل فنی که مقاله‌ها مردود می‌شوند اشاره می‌کنیم:

5. مقاله هیچ ارزش علمی به مجله نمی‌افزاید

گاهی یافته‌های پژوهش جذابیتی برای نشریه‌ها ندارد، به‌ویژه زمانی که این یافته‌ها هیچ نقشی در پیشبرد رشتۀ تخصصی ایفا نکند. در این صورت، مقاله به احتمال قوی مردود می‌شود.

6. فرضیۀ ناواضح

فرضیه یعنی جمله‌ای که پژوهشگر بر اساس تحقیقی در گذشته بیان می‌کند. سپس، فرضیه بر مبنای کار پژوهشی ثابت می‌شود که آیا حقیقت دارد یا خیر. چنانچه مقاله‌ای نتواند فرضیه واضحی مطرح کند یا حول محور فرضیه‌ای بچرخد که پیش از آن در مقاله‌های دیگر بررسی و اثبات شده باشد، نشریه‌های علمی به احتمال زیاد مقاله را رد می‌کنند.

مطلب مرتبط: +5 گنجینه آنلاین برای دریافت مقاله انگلیسی رایگان

7. کمبود شواهد پشتیبان

در این حالت، داده‌هایی که در طول پژوهش گردآوری شده آنقدر کافی نیست که بتواند به نتیجه‌ای که در مقاله مطرح شده رسید. این اتفاق بطور معمول زمانی می‌افتد که اندازه نمونه بیش از حد کوچک است یا گروه کنترل بطور شفاف تعریف نشده باشد. اگر داده‌ها نتوانند از فرضیه پشتیبانی کنند، مقاله بطور گریزناپذیری مردود خواهد شد.

8. تحلیل کم‌مایه

تحلیل آماری برروی نتایج همان آخرین پله نردبان هنگام اجرای پژوهش محسوب می‌شود. با این حال، انتخاب تکنیک آماری درست برای تحلیل نتایج می‌تواند دشوار باشد. تحلیل غلط و به کار بردن تکنیک نادرست باعث می‌شود که شک و شبهه در نتایج بوجود آید.

مطلب مرتبط: چگونه مناسب‌ترین مجله‌ خارجی را برای چاپ مقاله پیدا کنم؟

روش‌شناسی اشتباه

به‌کارگیری روش‌های پژوهشی قدیمی در حالی که روش‌های جدیدتر موجود باشد و بتوان به نتایج دقیق‌تری رسید اغلب به مردودی مقاله منتهی می‌گردد. در نهایت امر، نتیجه‌گیری دچار انحراف می‌شود زیرا روش‌شناسی تازه‌تری برای پدیده‌های امروزی وجود داشته است.

10. نتیجه غیرقطعی

اگر نتایج مقاله ناتمام به نظر برسند یا قادر نباشند به پرسش مطرح شده در فرضیه پاسخ دهند، مقاله به احتمال قوی‌تری نسبت به علت‌های دیگر به خاطر همین نقص مهر مردودی خواهد گرفت.

نسخه‌برداری از این مطلب همراه با ذکر منبع مانعی ندارد.

مطلب مرتبط: ویژگی‌های یک چکیده خوب برای مقاله چیست؟

ارسال مقاله به یک مجله چه مراحلی دارد؟

انتشار تولیدات علمی در مجله‌های معتبر از دید جامعه دانشگاهیان بسیار بااهیمت است، چون به غنای دانش موجود برای اهالی آن حوزه می‌افزاید و هم سوابق پژوهشگر را مستند می‌کند. پس از ماه‌ها تلاش وقتی نگارش مقاله یا پایان‌نامه خود را کامل کنید وارد فرایند چاپ می‌شوید. برای شروع باید مناسب‌ترین مجله را با توجه به نوع مقاله، زمینه تخصصی، مراجع، اهداف، حوزه فعالیت و ضریب تأثیر نشریه انتخاب کنید.

اگر مراحل چاپ را بدرستی انجام دهید، بدون شک به مخاطبان مورد نظر خود خواهید رسید. فقط یادتان باشید مقاله را همزمان برای چند مجله ارسال نکنید، چون امکان دارد از دو جا پذیرش بگیرید و این کار چندان اخلاقی نیست. در عوض، مجله‌های مورد علاقه خود را به ترتیب اولویت فهرست کنید و در صورت مردودی بصورت نوبتی ارسال کنید.

مطلب مرتبط: ویژگی‌های یک چکیده خوب برای مقاله چیست؟

پس از یافتن بهترین مجله، پیش‌نویس خود را با نیازمندی‌های ساختاری و محتوایی مجله تطابق دهید. یک نامۀ درخواست شیوا و گیرا و همینطور رزومه تحصیلی مرتب می‌تواند احتمال قبولی مقاله را در مجله‌های رده‌بالا افزایش دهد.

مشاوره

از استادان، مربیان و حتی هم‌کلاسی‌های قدیمی‌تر بخواهید که مقاله‌تان را مرور کنند و نظر بدهند. این بررسی می‌تواند سبک نگارش، نارسایی‌های مفهومی، اشکال‌های جمله‌بندی، اصطلاح‌های فنی و غلط‌های املایی را پوشش دهد. استادان دانشگاه می‌توانند تشخیص دهند آیا مقاله‌ای پیش از ارسال برای چاپ دارای موضوعی بااهمیت در رشته‌ای خاص هست یا نه، و آیا اصلاً بار علمی کافی را برای پذیرش در مجله‌ای با ضریب تأثیر بالا دارد یا نه.

بررسی سرقت ادبی

مجله‌های علمی در مورد دزدی از آثار دیگران بی‌رحمانه واکنش نشان می‌‌دهند، چون این کار یعنی لگدمال کردن اصول اخلاقی در انتشار محتوا. بنابراین شک نکنید هر گونه نشانه‌های سرقت ادبی بی‌درنگ مردود می‌شود و گاهی شاید به شکایت رسمی هم منجر شود. وقتی شهرت خود را در مقام نویسندۀ پژوهشگر به خاطر سرقت ادبی لکه‌دار کنید، در پایگاه‌های خاصی ثبت می‌شود و دیگر قادر نخواهید بود در مجله‌های معتبر درخواست چاپ دهید.

مطلب مرتبط: 5+5 گنجینه آنلاین برای دریافت مقاله انگلیسی رایگان

صفحه‌آرایی و گرافیک

عناصر گرافیکی مانند نمودارها، تصاویر، اشکال و جداول برای فهماندن یافته‌های آماری و داده‌های خام به خوانندگان حیاتی هستند. هر مجله‌ای در مورد صفحه‌آرایی و طراحی گرافیکی دارای دستورالعمل ویژه‌ای است و آماده‌سازی آن اغلب پرزحمت و زمانبر می‌شود. بنابراین پیش از ارسال پیش‌نویس مقاله‌های علوم پایه و فنی مطمئن شوید که تمام نیازمندی‌های مجله را رعایت کرده‌اید.

بازخوانی کارشناسی

این مرحله بخشی از فرایند ارسال مقاله است که در آن فردی متخصص در همان رشته تحصیلی یکبار متن را مرور می‌کند و تصمیم می‌گیرد آیا برای چاپ مناسب است یا نه. این بازخوان‌ها یا همان peer reviewer به بررسی صحت محتوایی، اهمیت پژوهش و اصالت موضوع می‌پردازد و شاید پیشنهادهایی برای بهبود پیش‌نویس ارائه دهد. بر اساس توصیه‌های هیئت بازخوانی و دبیر مجله، امکان دارد مقاله‌ای برای بازنویسی به نویسنده فرستاده شود یا اینکه بطور کلی رد شود.

مطلب مرتبط: مقاله‌های دانشگاهی برمبنای چه معیارهایی ارزیابی کیفی می‌شوند؟

ارسال نهایی

وقتی پیش‌نویس بطور کامل آماده شود، باید مقاله را همراه با یک نامه رسمی به مجله ایمیل کنید. البته برخی مجله‌ها از شما می‌خواهند یک حساب کاربری افتتاح کنید و ارسال را از طریق وبسایت انجام دهید. سعی کنید از طریق ایمیلی با دامنه دانشگاهی با مجله مکاتبه کنید و همین نشانی را در مقاله درج کنید. این به اعتبار و جدیت شما اضافه خواهد کرد.

خان هفتم چاپ

شمار بسیار اندکی از مقاله‌ها فوراً در مجله‌های رده‌بالا پذیرفته می‌شوند و این هم فقط از عهده پژوهشگران خبره برمی‌آید که قبلاً آثار دیگری به همان نشریه فرستاده‌اند. بنابراین اگر تازه‌کار هستید به هیچ وجه با دیدن پاسخ اولیه مجله آشفته نشوید.

چنانچه مقاله از سوی مجله به شرط برخی اصلاحات پذیرفته شود، سردبیر تحریریه از شما سوالاتی در متن می‌پرسد و پیشنهاد‌هایی برای بازنویسی می‌دهد. به درخواست‌های مجله احترام بگذارید و انتقاد سازنده را با آغوشی باز بپذیرید. این افراد اغلب بدون ذکر نام با شما در ارتباط هستند و هیچ نیّت شخصی ندارند.

مطلب مرتبط: نکاتی درباره پرداخت‌های بین‌المللی مربوط به ثبت و چاپ مقاله

در مقابل، اگر مقاله به علت ناهمخوانی با دستورالعمل‌های مجله رد شود، نااُمید نشوید. مردودی همیشه بدین معنا نیست که مقاله بدی نوشته‌اید، شاید جای نامناسبی را برای چاپ انتخاب کرده‌اید. در این شرایط دو راه دارید: 1) ساختار و محتوا را دوباره باتوجه به درخواست سردبیر تغییر دهید و دوباره به همانجا بفرستید، 2) ایرادهای واضح از لحاظ نگارش و مفهومی را برطرف کنید و برای مجله دیگری اقدام کنید.

مطلب مرتبط: مجله‌های دانشگاهی چگونه در سامانۀ نمایه‌سازی علمی (ISI) ارزیابی می‌شوند؟

نسخه‌برداری از این مطلب همراه با ذکر منبع مانعی ندارد.

ترجمه شاید علم محض نباشد اما شاخه‌ای هنری است که در سطح نوشتاری هم به مهارت‌های ذهنی چندبعدی احتیاج دارد. دانشجویان رشته مترجمی زبان در هر مرکز آموزش عالی می‌بایست از همان ابتدا تسلط کاملی به زبان‌های مورد نظر داشته باشند و تا نیمسال آخر فقط به یادگیری اصول و روش ترجمه و مبانی زبانشناسی بپردازند.

با این حال، بسیاری از مترجم‌های تازه‌کار و علاقه‌مندان به این رشته بدون پیش‌زمینه و آمادگی کافی پا به این عرصه می‌گذارند و از همان آغاز چندین گام از همکلاسی‌های خود عقب می‌مانند. به همین خاطر، دروس و برنامه‌های تمرینی در طول ترم اول حول محور مهارت‌های پایه مانند مکالمه و نگارش درست می‌چرخد.

از سوی دیگر، دانستن دو زبان از دوران کودکی هرگز فرد را به مترجمی حرفه‌ای تبدیل نمی‌کند. برخی درس‌ها را می‌توان از آثار گذشته آموخت، اما بقیه تجربه‌های حل‌مسئله در دنیای ترجمه از راه آزمون و خطای عملی بدست می‌آیند. هر جمله‌ای که مترجم از زبانی به زبان دیگر وصل می‌کند، مسیرهای نورونی تازه‌ای در شبکه‌ عصبی مغز ساخته می‌شود.

گلچین کتابشناسی

فارغ‌التحصیلان رشته مترجمی زبان انگلیسی و مطالعات ترجمه به احتمال قوی کتاب‌های پیشنهادی اینجا را به عنوان دروس تخصصی یا تکمیلی در طول سالهای تحصیل در دانشگاه مطالعه کرده‌اند. با این حال، آن دسته از علاقه‌مندانی که از رشته‌های مشابه مانند آموزش زبان و ادبیات زبان وارد حوزه ترجمه می‌شوند، حتماً از مطالب مفید این کتاب‌ها بهره‌مند خواهند شد.

اُمیدواریم در فرصت‌های بعدی به نقد، معرفی و نمونه‌خوانی این آثار بطور جداگانه در وبلاگ راوشید بپردازیم.

1. درآمدی به اصول و روش ترجمه، کاظم لطفی‌پور ساعدی، 239 صفحه، چاپ 1387، مرکز نشر دانشگاهی

2. اصول و روش ترجمه، حسین ملانظر، 113 صفحه، چاپ 1380، سمت

3. اصول و روش کاربردی ترجمه، اسماعیل سعیدان، 184 صفحه، چاپ 1392، نشر رهنما

4. آموزش ترجمه، حسن هاشمی میناباد، 233 صفحه، چاپ 1394، مرکز نشر دانشگاهی

5. ترجمه مکاتبات و اسناد: رحیم اصلانزاده، جلدهای (1) و (2)، 258+239 صفحه، چاپ 1394، سمت

6. ترجمه متون ادبی، علی خزاعی‌فر، 225 صفحه، چاپ 1392، سمت

7. مترجم خود باشید، پرویز مصلی‌نژاد، محمدرضا اربابی، فاطمه صالحی‌مقدم، 296 صفحه، چاپ منتشران اندیشه

8. از پست و بلند ترجمه، کریم امامی، عبدالحسین آذرنگ، جلدهای (1) و (2)، 264+427 صفحه، چاپ 1385، نشر نیلوفر و تجریش

9. ترجمه‌کاوی، بهاالدین خرمشاهی، 616 صفحه، چاپ 1391، نشر ناهید

10. نخستین درس‌های ترجمه، فرزانه فرحزاد، 96 صفحه، چاپ 1388، مرکز نشر دانشگاهی

نسخه‌برداری از این مطلب همراه با ذکر منبع مانعی ندارد.

آیا ترجمه ماشینی روزی جایگزین ترجمه انسانی خواهد شد؟

ترجمه در سطح کلان ابزاری بنیادی برای برقراری ارتباط میان دولت‌ها و شرکت‌های بازرگانی با مردم و مشتریان است. برای انجام ترجمه‌های عادی یا به مترجم‌های مستقل مراجعه می‌شود یا به بنگاه‌های ترجمه. با این حال، در سالهای اخیر رقیب تازه‌ای در صنعت ترجمه ظهور کرده که در برخی حوزه‌ها و در برخی زوج‌زبان‌ها هر روز محبوب‌تر می‌شود.

ترجمه ماشینی در چند دهه گذشته بطور چشمگیری گسترش پیدا کرده و اکنون به برهه‌ای رسیده که اغلب دانشجویان از خدمات ترجمه ماشینی برای انجام تکالیف مربوط به خود در زبان‌های خارجی بهره می‌گیرند. در این مطلب می‌‌خواهیم به پنج دلیل عمده‌ای بپردازیم که چرا ترجمۀ ماشینی به این زودی‌ها قادر نخواهد بود جای مترجم‌های انسانی را بگیرد.

مطلب مرتبط: ترجمه ماشینی عصبی چیست؟

ترجمه انسانی

راوشید- ماشین نمی‌تواند واژه را به بافتار متن ربط دهد

در ظرف چند سال گذشته، هر چه برنامه‌های یادگیری درباره محتوای واژگانی پیشرفت می‌کند مترجم‌های ماشینی هم دقیق‌تر می‌شوند. دلیلش همان دگرگونی خیره‌کننده فناوریِ محاسبات رایانشی است که هر صنعتی را به فکر بهره‌گیری از هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی برای بهبود کارایی می‌اندازد. به نظر می‌رسد شرکت‌هایی مانند گوگل و مایکروسافت در مورد توسعه ترجمه خودکار بی‌اندازه جدی هستند.

این روزها ماشین‌ها در کارخانه‌ها و دفاتر مختلف دارند جایگزین آدم‌ها می‌شوند و این روند به مرور زمان بی‌رحمانه‌تر هم خواهد شد. با این حال، کسی با اطمینان نمی‌گوید که ترجمه انسانی بطور کامل جایش را به مترجم‌های ماشینی خواهد داد. پرسش زیربنایی این است که مترجم‌های ماشینی چقدر کارا هستند و آیا می‌توانند مترجم‌های انسانی را بیکار کنند؟ کدام از لحاظ کیفیت بهتر است؟ پاسخ چندان سخت نیست. ماشین هرگز قادر نخواهد بود حتی از لحاظ سرعت یادگیری انسان را شکست دهد چه برسد به دقت و کارایی. بگذارید در ادامه به پنج دلیل آشکار اشاره کنیم که چرا مترجم ماشینی هیچ وقت موفق نمی‌شود جای مترجم انسانی را بگیرد.

1) ماشین نمی‌تواند فرهنگ‌ها را درک کند

ماشین نمی‌تواند فرهنگ‌ها را درک کند

هیچ راهی برای برنامه‌ریزی ماشین وجود ندارد تا ریزه‌کاری‌های فرهنگی را درک کند. فرهنگ در کشورهای مختلف دارای ترکیب واژگانی متفاوتی است و رابطه یک‌به‌یک با فرهنگ‌های دیگر ندارد. ماشین‌ها آنقدر پیچیده نیستند که اصطلاح‌های عامیانۀ تازه و حتی در برخی مواقع اسامی خاص را تشخیص دهند. در مقابل، گویشوران بومی هر زبان که به بافت فرهنگی و معناهای چندگانه واژگان به اندازه کافی آشنا هستند و در بطن جامعه زندگی می‌کنند، به‌راحتی معادل‌های مناسب را برای هر ترکیب فرهنگی جدیدی در زبان مقصد پیدا می‌کنند.

در حوزه ترجمه شفاهی، برخی واژه‌ها املای یکسانی دارند اما وقتی در لهجه‌های مختلف بطور متفاوتی تلفظ می‌شوند معنای ضمنی دیگری می‌گیرند. تنها یک مترجم انسانی می‌تواند این جزئیات را تشخیص دهد و از معادلیابی تحت‌اللفظی پرهیز کند. سرعت یادگیری ماشین آنقدر نیست که با آهنگ ابداع واژگان فرهنگی با معناهای بی‌سابقه برابری کند. مترجم انسانی آنقدر در فرهنگ و رسانه‌های مربوط به آن غرق می‌شود که در هر لحظه می‌تواند معناهای قدیمی را از معناهای امروز متمایز کند.

مطلب مرتبط: آیا ترجمه ماشینی روزی جایگزین ترجمه انسانی خواهد شد؟

2) ماشین نمی‌تواند واژه را به بافتار متن ربط دهد

در هر زبانی، واژگانی چندپهلو وجود دارد که ترجمه‌اش برای ماشین دشوار می‌شود، به‌خصوص در متون ادبی و مطبوعاتی که باید ابتدا بافتار تعیین شود و بعد مفهوم واقعی واژه‌ها شناسایی گردد. برخی عبارت‌ها و جمله‌ها حتی برای انسان هم در نگاه نخست ترجمه‌ناپذیر به نظر می‌رسند چه برسد به ماشین‌ها. برای نمونه، اگر ماشین بخواهد عنوان فیلم Fifty Shades of Gray را به فارسی ترجمه کند، بدون شک دچار دوگانگی می‌شود: 1) پنجاه ته‌رنگ خاکستری، 2) پنجاه ته‌رنگ گری (آخرین کلمه به نام قهرمان داستان اشاره می‌کند و جناس تام است).

البته در سالهای اخیر، ترجمه ماشینی به سبک آماری (SMT) پیشرفت‌های حیرت‌انگیزی کرده است و ماشین برای مثال ارتباط خوبی میان معادلیابی واژگان تخصصی پزشکی و بافتار متن برقرار می‌کند. با این حال، اگر متنی رسمی سرشار از واژگان نوترکیب تخصصی را به ماشین بسپاریم، بی‌دقتی‌هایی در زبان مقصد دیده خواهد شد که درک مخاطب را به هم می‌ریزد و گاهی جمله‌ها معنای منطقی ندارند.

3) محلی‌سازی ماشین برای زبان‌های مختلف دشوار است

محلی‌سازی ماشین برای زبان‌های مختلف دشوار است

عبارت‌های تازه بسته به لهجه هر روز به هر زبانی معرفی می‌شوند. مترجم ماشینی قادر نیست همگام با انسان در  جریان این تحولات قرار بگیرد. از آنجا که ماشین به اصول محلی‌سازی و زیروبم هر زبان آشنا نیست، مجبور می‌شود بطور منظم عبارت‌های جدید را بر مبنای بسامد آنها در بافتارهای جدید بیاموزد تا بتواند معادلیابی درستی اجرا کند.

وقتی می‌گوییم «بیاموزد» به معنای پردازش داده‌های جدید ذخیره‌شده در حافظه سخت است، نه هوش انسانی. به عبارت دیگر، ماشین باید بطور مداوم با الگوریتم‌های تازه برنامه‌نویسی شود و همین بسیار پرزحمت و زمانبر خواهد بود.

4) ماشین نمی‌تواند سبک و لحن را بازتولید کند

هر سند نوشتاری دارای سبک و لحنی متفاوت است؛ امکان دارد شعرگونه باشد، طنز یا تبلیغاتی. ماشین از تشخیص اینها عاجز می‌ماند. تنها مترجم انسانی قادرست واژگانی متناسب با آن سبک و لحن بسازد، چون مسئله در اینجا دیگر یافتن نیست بلکه ساختن است.

بطور خاص، متن‌های ادبی و مطبوعاتی همیشه برای ماشین چالش‌برانگیز می‌شود. مترجم انسانی ماهر و حرفه‌ای بطور طبیعی روح متن را درک می‌کند و ترجمه در زبان مقصد بوی ربات نمی‌دهد.

5) ترجمه بدون ویرایش انسانی کامل نمی‌شود

به یک جمله فارسی یا هر زبان که مادرزادی آموخته‌اید نگاه کنید. اگر الفبای تمام واژه‌ها را کمی جابه‌جا گذاشته باشند باز هم تداخلی در فهم ایجاد نمی‌شود. حالا فرض کنید مترجم ماشینی با غلطی املایی یا دستوری در زبان مبدأ روبرو شود. ماشین‌ها از هوش مصنوعی بهره می‌برند که هر روز بیشتر از دیروز رشد می‌کند. با این حال، هوش ماشینی به گرد پای انسان هم نمی‌رسد.

بله، درست است که ماشین‌ها حافظه قوی‌تر و سرعت بالاتری در پردازش دارند، اما اینها همگی به تولید نسخه‌ای ابتدایی از ترجمه هر متن کمک می‌کند. بعد از اینکه خروجی ماشین بیرون بیاید، بازخوان انسانی و ویراستاران حرفه‌ای باید متن را بررسی و با توجه به هدفی که دارند بازنویسی کنند. مشکل اینجاست که گاهی فرایند ویراستاری انسانی روی نسخه ماشینی از خود ترجمه انسانی مستقیم به‌مراتب پرزحمت‌تر و هزینه‌برتر می‌شود!

نسخه‌برداری از این مطلب همراه با ذکر منبع مانعی ندارد.

دانشجوی خوب کیست؟

برای ورود به برخی تالارهای تخصصی کتابخانه ملی ایران کارت دانشجویی جواب نمی‌دهد. چند هفته پیش، داشتم وارد نمایشگاه بین‌المللی صنعت چاپ و بسته‌بندی در تهران می‌شدم که ورودی‌اش 2000 تومان بود برای عموم و رایگان برای کسانی که کارت دانشجویی داشتند.

خُب تکلیف کسی که در 66 سالگی هفته‌ای 75 ساعت دانش می‌جوید اما دانشجو نیست چه می‌شود.

عصایم را زیر بغل زدم و یک بلیط خریدم. با خودم فکر کردم کارت دانشجویی چگونه می‌تواند افراد را مرزبندی کند. وقتی نیمسال پایانی را شکنجه‌وار درگیر مقاله‌سازی می‌شوند، حق استفاده رایگان از امکانات رایگان باید به والدین دانشجویان داده شود نه خودشان. آیا با مدارک باید از جامعه امتیاز گرفت یا رفتار؟

خصوصیت‌های دانشجو

پردیس دانشگاهی بطور معمول جای صمیمانه‌ای است و تازه‌واردهای نیمسال اول دوست دارند خوش بگذارنند. از طرفی قرارست طوری رفتار کنند که جدی گرفته شوند. اگر بورسیه تحصیلی دارند نمره‌های بالا بگیرند و زندگی اجتماعی متعادلی با هم‌‌دانشگاهی‌ها برقرار کنند. دانشجو هر روز از خودش می‌پرسد آیا دیروز اقدام‌هایی کرده که برای دنیای پس از فارغ‌التحصیلی آماده شود.

شاید همه اصطلاح «قیف وارونه» را شنیده باشند. هر دانشجویی با کمی برنامه‌ریزی و اجرای درست می‌تواند به انتخاب‌رشته و آزمونی که برای قبولی داده احترام بگذارد.

فرصت‌های پژوهش:

دانشجو فقط واحدهای درسی نمی‌گذارند، بلکه دنبال فرصت‌های پژوهشی در حوزه تخصصی‌اش می‌گردد. دانشجویی که از همان ابتدا روحیه پژوهشی داشته باشد، برای انتخاب موضوع پایان‌نامه، نگارش و چاپ آن سردرگم نمی‌شود. برای شروع هرگز دیر نیست، مخصوصاً اگر رشتۀ تحصیلی مربوط به علوم محض باشد. در این موارد می‌توان از مربیان و اساتید دلسوز مشورت گرفت.

خودانگیختگی:

مهارت‌های اساسی برای شغل آینده به برنامه درسی دانشگاه محدود نمی‌شود. دانشجو بطور دائم در دوره‌های آموزشی مکمل شرکت می‌کند یا با هزینۀ کمتر بطور مستقل مشغول گسترش توانایی‌های خود می‌شود. برای نمونه، کسی که در رشته خبرنگاری تحصیل می‌کند شاید روزی که در حال نوشتن مطلبی تبلیغاتی در فلان رسانه است، شعرهایی که در اوقات خالی دانشگاه خوانده به دردش بخورد.

از تجربه‌های تازه ولی همراستا با رشته تحصیلی نهراسید. اینها می‌تواند یادگیری یک زبان خارجی باشد، یا مهارتی عملی که شما را در بازار کار یک گام جلوتر از سایر فارغ‌التحصیلان نگه می‌دارد.

پاتوق:

دانشجو برای خودش فضای ویژۀ مطالعه می‌سازد. مکان‌های عمومی شلوغ و تختخواب نمی‌تواند محل مناسبی برای مطالعۀ عمیق و بهینه باشد. اگر جای آرمانی برای مطالعه سراغ ندارد، حداقل عوامل حواسپرتی را دور می‌کند.

از شبکه‌های اجتماعی مجازی بیرون بیایید و اگر به حضور گوشی‌تان معتاد شده‌اید حداقل ترانۀ آرام بی‌کلام گوش کنید. هر وقت حس کردید مکانی یکنواخت شده، جاهای دیگر را امتحان کنید. اگر کتابخانه در نزدیکی قرار دارد، حتماً از کارت دانشجویی بهره ببرید!

انضباط:

برای کسی که از جایگاه امروزش راضی نباشد، هیچی به اندازه نظم آزاردهنده نخواهد بود. اگر دانشجو بطور تمام‌وقت در مجتمع دانشگاهی اقامت می‌کند و در خوابگاه می‌ماند، علاوه بر کلاس‌ها حتماً تکالیف و مسئولیت‌های دیگری در زمان‌‌های مشخص دارد؛ کار پاره‌وقت و غیرحضوری، فعالیت داوطلبانه اجتماعی و ورزشی.

در اینجا هم از دنیای مجازی بیرون بیایید و از گوشی موبایل‌تان برای یادداشت‌گذاری و پیگیری رویدادها در تقویم استفاده کنید. همچنین می‌توانید جایی برروی قفسه کتاب‌ها یا میز تحریر یک برگه جدول بگذارید که فعالیت‌های روزمره و هفتگی را زمانبندی کرده است.

حضور و تعهد:

اگر دانشجو در کلاس‌ها غیبت می‌کند هیچ اشکالی ندارد. حداقل یک ماشین‌حساب بردارد و هزینه هر ساعت آموزش رسمی را از جیب خود یا والدین‌اش برآورد کند. سپس به وسوسه آن چرت ظهرگاهی تن دهد. تکالیفی که در کلاس داده می‌شود شاید تأثیر چندانی روی نمره‌ها نگذارد، اما دانشجو را با مفاهیم و مهارت‌‌های مورد نیاز در آزمون پایانی آشنا می‌کند. پس حاضر باشید.

مطلب مرتبط: ده دانشگاه برتر جهان برای ادامه تحصیل – قسمت اول

دانشجوی دوراندیش پیش از نشستن سر کلاس سعی می‌کند به مرور منابع درسی در آن مدت بپردازد و خودش را برای نکته‌برداری در طول جلسه مهیا می‌کند. نیازی به جزوه‌سازی، هایلایت‌ کردن کتاب یا ضبط صوتی کلاس نیست. دانشجوی فعال بادقت به مطالب گوش می‌دهد و خلاصه مهمترین موارد را در دفتری مخصوص یادداشت می‌کند.

سلامت

با وجود تمام اضطراب‌هایی که محیط دانشگاه یا کار پاره‌وقت ایجاد می‌کند، دانشجو خیلی راحت از سلامتی جسمانی و روانی خود غافل می‌شود. در اینجا هم گوشی موبایل‌تان را کنار بگذارید تا باعجله غذا نخورید و شب‌ها زودتر خوابتان ببرد. ورزش، تعذیه و خواب بطور مستقیم برروی عملکرد تحصیلی تأثیر می‌گذارد.

روزانه دست‌کم نیم ساعت تمرین فیزیکی سبک انجام دهید یا تمرین‌های یوگا و تنفس آرام یاد بگیرد. اگر حوصله پیاده‌روی منظم ندارید، گاهی زودتر راه بیافتید و آن مسافت کوتاه را به جای تاکسی به پاهایتان اعتماد کنید. پول کرایه‌ها شاید بعداً به چند وعده غذایی سالم برای بدن یا کتاب سودمند برای مغز تبدیل شود.

اینها خصوصیت‌هایی بود که خودم در دوران دانشجویی یکی در میان نداشتم. آیا الگوهای رفتاری و عادت‌هایی وجود دارد که به شما در طول تحصیل در دانشگاه کمک کرد؟ تا جایی که حس کردید کارت دانشجویی به یدک نمی‌کشید؟

نسخه‌برداری از این مطلب همراه با ذکر منبع مانعی ندارد.

کلیدواژگان: دانشجو, مقاله, کتابخانه, تحصیل, دانشگاه