بایگانی دسته بندی ها: ترجمه دانشگاهی

آنچه بهترین نویسندگان نیز باید درباره ویراستاری بدانند

شاید نامشان روی جلد درج نشده باشد، اما پرفروش‌ترین کتاب‌های علمی و ادبی به هر زبانی دارای ویراستاران حرفه‌ای بوده‌اند. با این حال، برخی از نویسندگان کهنه‌کار نیز ادعا می‌کنند مهارت‌های لازم برای پالایش متن را دارند و هرگز به این خدمات نیاز پیدا نخواهند کرد. نکته اینجاست که قضاوت در مورد کیفیت باید عینی باشد و برای همین عاقلانه است که وظیفۀ ویراستاری به دیگران سپرده شود.

در فرایند تولید کتاب، گاهی طراحی روی جلد اثر را تخصصی جداگانه می‌بینند، اما ارزش ویراستاری را به همان اندازه درک نمی‌کنند. فقط کافیست چند صفحه از کتاب‌های نویسندگان «همه‌فن‌حریف» را ورق بزنید تا به چند ایراد دستوری یا حتی غلط املایی برخورد کنید. از این گذشته، ناشران و نویسندگان به‌ندرت آگاهی دارند که چطور باید کار ویراستار را ارزیابی کنند. در برخی مواقع، این نوع تقسیم نقش‌ها به فاجعه منجر می‌شود. برای مثال، ویراستاران آنقدر متن را شخم می‌زنند که شالودۀ اثر نابود می‌شود.

ویراستاری نباید سلیقه‌ای باشد، بلکه باید انتظارهای پدیدآورندۀ اثر را برآورده کند. درست است که قواعدی درباره دستور زبان، رسم‌الخط و حروفنگاری وجود دارد، ولی گاهی اینها با نیتی خاص توسط نویسنده زیر پا گذاشته می‌شوند، به‌ویژه در آثار نوین ادبی. به همین خاطر، نسخۀ‌های ویراسته همواره یکبار بصورت سطربه‌سطر از سوی نویسنده تأیید یا رد می‌شوند. تنها نگرانی در این مرحله به میزان اعتماد مربوط می‌شود و اینکه آیا ویراستاری به باری از دوباره‌کاری بر دوش نویسنده تبدیل خواهد شد یا نه.

بنابراین ناشران و نویسندگان بزرگ اغلب فردی را برای پالایش متن خود انتخاب می‌کنند که قواعد را به‌خوبی می‌شناسد، متن را بطور متعادل بازنویسی می‌کند و آنقدر انعطاف‌پذیری دارد که به سبک هر نویسنده احترام بگذارد و از دستکاری شخصی پرهیز کند.

چه نوع نویسنده‌ای هستید؟

پیش از آنکه به نکته‌های مربوط به جستجو و گزینش ویراستار مناسب بپردازیم، ابتدا باید درباره خودتان در مقام پدیدآورنده اثر فکر کنید. باید ببینید به کدام دسته نزدیک‌تر هستید. وقتی ویراستار از دلیل صحنه‌ای خاص در داستان سوال می‌کند به‌راحتی می‌پذیرید که حذف شود؟ یا وقتی ویراستار کوچک‌ترین تغییری به کلمات می‌دهد بی‌درنگ جبهه‌گیری می‌کنید؟ البته گاهی نویسندۀ مستقل نیستید و اثر شما به ناشران سپرده شده است؛ پس باید این دغدغه‌ها را با تمام اعضای درگیر تا قبل از مرحله ویراستاری در میان بگذارید.

 

مقاله مرتبط: چاپ کتاب بطور مستقل و از راه قرارداد با ناشر چه تفاوت‌هایی باهم دارند؟

 

چه نوع ویرایشی لازم دارید؟

سطح‌های مختلفی در این حوزه وجود دارد. بعضی آثار دارای ویراستار تکوینی هستند، ولی در مقابل هم به تشخیص شما یا ناشر فقط به بازخوانی معمولی نیاز خواهد بود. ویراستار تکوینی یعنی کسی که متن را از لحاظ علمی، ادبی و زبانی بطور همزمان بررسی می‌کند و تقریباً نقش مشاور را برای نویسنده ایفا می‌کند. بازخوانی بطور معمول به اصلاح ایرادهای املایی و دستوری محدود می‌شود. بنابراین یادتان باشد مرزبندی اینها را گم نکنید.

در ایران، ماهانه بطور متوسط 8000 عنوان کتاب وارد بازار می‌شود. برای اینکه در این همهمه دیده شوید راهی نیست جز اینکه اثری بی‌نقص از خودتان در قفسه‌های کتابفروشی به جا بگذارید. در مورد غلط‌های املایی صحبت نمی‌کنیم که این روزها در آثار شتابزده رواج پیدا کرده، بلکه منظورمان بی‌نقص از لحاظ جمله‌بندی، سیر منطقی روایت، صحت اصطلاح‌های علمی، ازهم‌گسیختگی ساختار متن و ایرادهایی در سطوح پیشرفته که هرگز با چشمان خودتان به‌تنهایی مشاهده نخواهید کرد.

انتخاب ویراستار

1. در همان حال که انعطاف‌پذیر هستید نیازمندی‌های خود را تعیین کنید. شاید کسی را برای بازخوانی در نظر بگیرید ولی از او بخواهید اگر اثر به ویراستاری سنگین نیاز دارد حتماً اطلاع دهد. از ویراستار باید چند صفحه نمونه‌کار روی کتاب‌تان درخواست کنید تا به توافق برسید. برای این مرحله کوتاه حتماً دستمزد پرداخت کنید. در این فرایند باید احساس کنید که ویراستار قرارست اثرتان را جلا دهد نه اینکه از درخشندگی بیاندازد. چنانچه حس کردید سوءبرداشتی در مورد مفهوم متن بوجود آمده با آرامش و بدون درگیری از ویراستار بخواهید که ادامه کار را با رویکردی متفاوت انجام دهد.
2.  میزان حساسیت خود به اثر را بگویید. اگر وسواس خاصی به تغییر محتوا دارید یا می‌خواهید فقط ایرادهای واضح در متن برطرف شود، حتماً با ویراستار در میان بگذارید. البته این دیگر اسمش بازخوانی می‌شود و در واقع کار ویراستار را با همان دستمزد آسان‌تر کرده‌اید. ویراستارانی که متن را با نگاهی عینی و به دور از تعصب معاینه می‌کنند بی‌تردید اثرتان را به سطحی متفاوت از کیفیت کنونی می‌رسانند؛ پس این حس که سبک خلاقانه‌‌تان خراب می‌شود یا در سلیقه‌تان دخالت شده کنار بگذارید. باور کنید موفق‌ترین نویسندگان جهان نیز ویراستاری می‌شوند؛ نه یک بار بلکه لایه‌به‌لایه توسط افراد مختلف.

 

نسخه‌برداری از این مطلب همراه با ذکر منبع مانعی ندارد.

 

مقاله مرتبط: کتابی نوشته‌ام و دنبال ناشر خوب می‌گردم، چه کار کنم؟

 

 

ده کتاب آموزش ترجمه در ایران که باید خواند

ترجمه شاید علم محض نباشد اما شاخه‌ای هنری است که در سطح نوشتاری هم به مهارت‌های ذهنی چندبعدی احتیاج دارد. دانشجویان رشته مترجمی زبان در هر مرکز آموزش عالی می‌بایست از همان ابتدا تسلط کاملی به زبان‌های مورد نظر داشته باشند و تا نیمسال آخر فقط به یادگیری اصول و روش ترجمه و مبانی زبانشناسی بپردازند.

با این حال، بسیاری از مترجم‌های تازه‌کار و علاقه‌مندان به این رشته بدون پیش‌زمینه و آمادگی کافی پا به این عرصه می‌گذارند و از همان آغاز چندین گام از همکلاسی‌های خود عقب می‌مانند. به همین خاطر، دروس و برنامه‌های تمرینی در طول ترم اول حول محور مهارت‌های پایه مانند مکالمه و نگارش درست می‌چرخد.

از سوی دیگر، دانستن دو زبان از دوران کودکی هرگز فرد را به مترجمی حرفه‌ای تبدیل نمی‌کند. برخی درس‌ها را می‌توان از آثار گذشته آموخت، اما بقیه تجربه‌های حل‌مسئله در دنیای ترجمه از راه آزمون و خطای عملی بدست می‌آیند. هر جمله‌ای که مترجم از زبانی به زبان دیگر وصل می‌کند، مسیرهای نورونی تازه‌ای در شبکه‌ عصبی مغز ساخته می‌شود.

گلچین کتابشناسی

فارغ‌التحصیلان رشته مترجمی زبان انگلیسی و مطالعات ترجمه به احتمال قوی کتاب‌های پیشنهادی اینجا را به عنوان دروس تخصصی یا نکمیلی در طول سالهای تحصیل در دانشگاه مطالعه کرده‌اند. با این حال، آن دسته از علاقه‌مندانی که از رشته‌های مشابه مانند آموزش زبان و ادبیات زبان وارد حوزه ترجمه می‌شوند، حتماً از مطالب مفید این کتاب‌ها بهره‌مند خواهند شد.

اُمیدواریم در فرصت‌های بعدی به نقد، معرفی و نمونه‌خوانی این آثار بطور جداگانه در وبلاگ راوشید بپردازیم.

 

• درآمدی به اصول و روش ترجمه، کاظم لطفی‌پور ساعدی، 239 صفحه، چاپ 1387، مرکز نشر دانشگاهی

• اصول و روش ترجمه، حسین ملانظر، 113 صفحه، چاپ 1380، سمت
• 

اصول و روش کاربردی ترجمه، اسماعیل سعیدان، 184 صفحه، چاپ 1392، نشر رهنما

• • راوشید- اصول و روش ترجمه

• آموزش ترجمه، حسن هاشمی میناباد، 233 صفحه، چاپ 1394، مرکز نشر دانشگاهی

 

• • 4. آموزش ترجمه، حسن هاشمی میناباد، 233 صفحه، چاپ 1394، مرکز نشر دانشگاهی

 

• ترجمه مکاتبات و اسناد: رحیم اصلانزاده، جلدهای (1) و (2)، 258+239 صفحه، چاپ 1394، سمت

 

 

• ترجمه متون ادبی، علی خزاعی‌فر، 225 صفحه، چاپ 1392، سمت

راوشید- پترجمه متون ادبی، علی خزاعی‌فر، 225 صفحه، چاپ 1392، سمت

• مترجم خود باشید، پرویز مصلی‌نژاد، محمدرضا اربابی، فاطمه صالحی‌مقدم، 296 صفحه، چاپ منتشران اندیشه

• از پست و بلند ترجمه، کریم امامی، عبدالحسین آذرنگ، جلدهای (1) و (2)، 264+427 صفحه، چاپ 1385، نشر نیلوفر و تجریش

• 

  راوشید- از پست و بلند ترجمه، کریم امامی، عبدالحسین آذرنگ، جلدهای (1) و (2)، 264+427 صفحه، چاپ 1385، نشر نیلوفر و تجریش

• ترجمه‌کاوی، بهاالدین خرمشاهی، 616 صفحه، چاپ 1391، نشر ناهید

1. نخستین درس‌های ترجمه، فرزانه فرحزاد، 96 صفحه، چاپ 1388، مرکز نشر دانشگاهی

نسخه‌برداری از این مطلب همراه با ذکر منبع مانعی ندارد.

کلیدواژگان: ترجمه, مترجم, کتاب, رشته مترجمی زبان, دنیای ترجمه

 

آیا ترجمه ماشینی روزی جایگزین ترجمه انسانی خواهد شد؟

ترجمه در سطح کلان ابزاری بنیادی برای برقراری ارتباط میان دولت‌ها و شرکت‌های بازرگانی با مردم و مشتریان است. برای انجام ترجمه‌های عادی یا به مترجم‌های مستقل مراجعه می‌شود یا به بنگاه‌های ترجمه. با این حال، در سالهای اخیر رقیب تازه‌ای در صنعت ترجمه ظهور کرده که در برخی حوزه‌ها و در برخی زوج‌زبان‌ها هر روز محبوب‌تر می‌شود.

ترجمه ماشینی در چند دهه گذشته بطور چشمگیری گسترش پیدا کرده و اکنون به برهه‌ای رسیده که اغلب دانشجویان از خدمات ترجمه ماشینی برای انجام تکالیف مربوط به خود در زبان‌های خارجی بهره می‌گیرند. در این مطلب می‌‌خواهیم به پنج دلیل عمده‌ای بپردازیم که چرا ترجمۀ ماشینی به این زودی‌ها قادر نخواهد بود جای مترجم‌های انسانی را بگیرد.

ترجمه انس

انی

در ظرف چند سال گذشته، هر چه برنامه‌های یادگیری درباره محتوای واژگانی پیشرفت می‌کند مترجم‌های ماشینی هم دقیق‌تر می‌شوند. دلیلش همان دگرگونی خیره‌کننده فناوریِ محاسبات رایانشی است که هر صنعتی را به فکر بهره‌گیری از هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی برای بهبود کارایی می‌اندازد. به نظر می‌رسد شرکت‌هایی مانند گوگل و مایکروسافت در مورد توسعه ترجمه خودکار بی‌اندازه جدی هستند.

این روزها ماشین‌ها در کارخانه‌ها و دفاتر مختلف دارند جایگزین آدم‌ها می‌شوند و این روند به مرور زمان بی‌رحمانه‌تر هم خواهد شد. با این حال، کسی با اطمینان نمی‌گوید که ترجمه انسانی بطور کامل جایش را به مترجم‌های ماشینی خواهد داد. پرسش زیربنایی این است که مترجم‌های ماشینی چقدر کارا هستند و آیا می‌توانند مترجم‌های انسانی را بیکار کنند؟ کدام از لحاظ کیفیت بهتر است؟ پاسخ چندان سخت نیست. ماشین هرگز قادر نخواهد بود حتی از لحاظ سرعت یادگیری انسان را شکست دهد چه برسد به دقت و کارایی. بگذارید در ادامه به پنج دلیل آشکار اشاره کنیم که چرا مترجم ماشینی هیچ وقت موفق نمی‌شود جای مترجم انسانی را بگیرد.

1) ماشین نمی‌تواند فرهنگ‌ها را درک کند

هیچ راهی برای برنامه‌ریزی ماشین وجود ندارد تا ریزه‌کاری‌های فرهنگی را درک کند. فرهنگ در کشورهای مختلف دارای ترکیب واژگانی متفاوتی است و رابطه یک‌به‌یک با فرهنگ‌های دیگر ندارد. ماشین‌ها آنقدر پیچیده نیستند که اصطلاح‌های عامیانۀ تازه و حتی در برخی مواقع اسامی خاص را تشخیص دهند. در مقابل، گویشوران بومی هر زبان که به بافت فرهنگی و معناهای چندگانه واژگان به اندازه کافی آشنا هستند و در بطن جامعه زندگی می‌کنند، به‌راحتی معادل‌های مناسب را برای هر ترکیب فرهنگی جدیدی در زبان مقصد پیدا می‌کنند.

در حوزه ترجمه شفاهی، برخی واژه‌ها املای یکسانی دارند اما وقتی در لهجه‌های مختلف بطور متفاوتی تلفظ می‌شوند معنای ضمنی دیگری می‌گیرند. تنها یک مترجم انسانی می‌تواند این جزئیات را تشخیص دهد و از معادلیابی تحت‌اللفظی پرهیز کند. سرعت یادگیری ماشین آنقدر نیست که با آهنگ ابداع واژگان فرهنگی با معناهای بی‌سابقه برابری کند. مترجم انسانی آنقدر در فرهنگ و رسانه‌های مربوط به آن غرق می‌شود که در هر لحظه می‌تواند معناهای قدیمی را از معناهای امروز متمایز کند.

 

 

2) ماشین نمی‌تواند واژه را به بافتار متن ربط دهد

 

در هر زبانی، واژگانی چندپهلو وجود دارد که ترجمه‌اش برای ماشین دشوار می‌شود، به‌خصوص در متون ادبی و مطبوعاتی که باید ابتدا بافتار تعیین شود و بعد مفهوم واقعی واژه‌ها شناسایی گردد. برخی عبارت‌ها و جمله‌ها حتی برای انسان هم در نگاه نخست ترجمه‌ناپذیر به نظر می‌رسند چه برسد به ماشین‌ها. برای نمونه، اگر ماشین بخواهد عنوان فیلم Fifty Shades of Gray را به فارسی ترجمه کند، بدون شک دچار دوگانگی می‌شود: 1) پنجاه ته‌رنگ خاکستری، 2) پنجاه ته‌رنگ گری (آخرین کلمه به نام قهرمان داستان اشاره می‌کند و جناس تام است).

البته در سالهای اخیر، ترجمه ماشینی به سبک آماری (SMT) پیشرفت‌های حیرت‌انگیزی کرده است و ماشین برای مثال ارتباط خوبی میان معادلیابی واژگان تخصصی پزشکی و بافتار متن برقرار می‌کند. با این حال، اگر متنی رسمی سرشار از واژگان نوترکیب تخصصی را به ماشین بسپاریم، بی‌دقتی‌هایی در زبان مقصد دیده خواهد شد که درک مخاطب را به هم می‌ریزد و گاهی جمله‌ها معنای منطقی ندارند.

3) محلی‌سازی ماشین برای زبان‌های مختلف دشوار است

عبارت‌های تازه بسته به لهجه هر روز به هر زبانی معرفی می‌شوند. مترجم ماشینی قادر نیست همگام با انسان در  جریان این تحولات قرار بگیرد. از آنجا که ماشین به اصول محلی‌سازی و زیروبم هر زبان آشنا نیست، مجبور می‌شود بطور منظم عبارت‌های جدید را بر مبنای بسامد آنها در بافتارهای جدید بیاموزد تا بتواند معادلیابی درستی اجرا کند.

وقتی می‌گوییم «بیاموزد» به معنای پردازش داده‌های جدید ذخیره‌شده در حافظه سخت است، نه هوش انسانی. به عبارت دیگر، ماشین باید بطور مداوم با الگوریتم‌های تازه برنامه‌نویسی شود و همین بسیار پرزحمت و زمانبر خواهد بود.

4) ماشین نمی‌تواند سبک و لحن را بازتولید کند

هر سند نوشتاری دارای سبک و لحنی متفاوت است؛ امکان دارد شعرگونه باشد، طنز یا تبلیغاتی. ماشین از تشخیص اینها عاجز می‌ماند. تنها مترجم انسانی قادرست واژگانی متناسب با آن سبک و لحن بسازد، چون مسئله در اینجا دیگر یافتن نیست بلکه ساختن است.

بطور خاص، متن‌های ادبی و مطبوعاتی همیشه برای ماشین چالش‌برانگیز می‌شود. مترجم انسانی ماهر و حرفه‌ای بطور طبیعی روح متن را درک می‌کند و ترجمه در زبان مقصد بوی ربات نمی‌دهد.

5) ترجمه بدون ویرایش انسانی کامل نمی‌شود

به یک جمله فارسی یا هر زبان که مادرزادی آموخته‌اید نگاه کنید. اگر الفبای تمام واژه‌ها را کمی جابه‌جا گذاشته باشند باز هم تداخلی در فهم ایجاد نمی‌شود. حالا فرض کنید مترجم ماشینی با غلطی املایی یا دستوری در زبان مبدأ روبرو شود. ماشین‌ها از هوش مصنوعی بهره می‌برند که هر روز بیشتر از دیروز رشد می‌کند. با این حال، هوش ماشینی به گرد پای انسان هم نمی‌رسد.

بله، درست است که ماشین‌ها حافظه قوی‌تر و سرعت بالاتری در پردازش دارند، اما اینها همگی به تولید نسخه‌ای ابتدایی از ترجمه هر متن کمک می‌کند. بعد از اینکه خروجی ماشین بیرون بیاید، بازخوان انسانی و ویراستاران حرفه‌ای باید متن را بررسی و با توجه به هدفی که دارند بازنویسی کنند. مشکل اینجاست که گاهی فرایند ویراستاری انسانی روی نسخه ماشینی از خود ترجمه انسانی مستقیم به‌مراتب پرزحمت‌تر و هزینه‌برتر می‌شود!

 

نسخه‌برداری از این مطلب همراه با ذکر منبع مانعی ندارد.

مطلب مرتبط: ترجمه ماشینی عصبی چیست؟

 

کلیدواژگان: ترجمه, ترجمه ماشینی, مترجم, زبان

 

مقاله‌ام به خاطر کیفیت پایین رد شده، چه کار کنم؟

هر دانشجو یا پژوهشگری دست‌کم یکبار تجربه نگارش مقاله‌ای را داشته که از طرف یک مجله‌ علمی پرتیراژ مردود می‌شود. در اینجا گزینه‌های مختلفی وجود دارد:

1.  به سختگیری مسئولین نشریه بطور کتبی شکایت کنید،
2. مقاله را بازنویسی و دوباره به همان‌جا ارسال کنید،
3. مجله مناسب دیگری پیدا کنید. داده‌های حاصل از کوشش تحقیقاتی و دانشگاهی ارزشمند است و بالاخره باید در جایی منتشر شود.

مطلب مرتبط: ویژگی‌های یک چکیده خوب برای مقاله چیست؟

چرخۀ انتشار مقاله‌های علمی همیشه تکرارشونده بوده است. اول باید نسخه پیش‌نویس را آماده کنید چند بار مورد بازخوانی و ویراستاری قرار دهید. سپس از همکاران، هم‌رشته‌ای‌ها و کارشناسان موضوع نظرخواهی می‌کنید. در مرحله بعد، باید متن را به جایی برای ترجمه تخصصی به زبان مجله بدهید. در جهانی آرمانی، چنین محصول پالوده‌ای بی‌تردید باید در اولین درخواست چاپ شود. با این حال، شواهد نشان می‌دهد 21% از مقاله‌های انگلیسی بدون آنکه توضیحی داده شود بلافاصله رد می‌شوند؛ حدود 40% از مقاله‌ها پس از مرور و بررسی از سوی هیئت‌تحریریه مجله مردود اعلام می‌شوند.

راهکارها

با توجه به اینکه حتی نابغه‌های دانشگاهی هم ناگزیر با چنین تجربۀ تلخی روبرو می‌شوند، مقاله‌نویسان یا مترجمان آنها نباید نگران این باشند که از مردودی جلوگیری کنند. بلکه باید بدانند پس از چنین اتفاقی چه چاره‌های مفیدی وجود دارد. همانطور که بالاتر اشاره شد، برخی مقاله‌ها پیش از آنکه مرور شوند به خاطر موضوع نامرتبط از صف پذیرش بیرون می‌روند. در چنین شرایطی وقت را از دست ندهید و فوراً مجله‌های دیگری برای درخواست چاپ بیابید.

گذشته از نگارش ضعیف در زبان اصلی، گاهی علت مردودی به ترجمه ناشیانه مربوط می‌شود. در این حالت اگر مترجم نتواند کاری برایتان انجام دهد، مجبور می‌شوید هزینۀ جداگانه‌ای برای بازنویسی در جایی دیگر پرداخت کنید. چنانچه مسئولان مجله برایتان نظرها یا ایرادهایی درباره متن فرستاده باشند، بسیار سودمند خواهد بود. حتی اگر مقاله در آنجا منتشر نشود، باز هم سرنخ‌های خوبی در اختیار دارید تا محتوای مقاله را بهبود دهید. در اینجا به پنج اقدام‌ رایج پس از مردودیِ مقاله می‌پردازیم:

1) ارسال شکایت‌نامه

هر نشریه‌ای برای خودش سیاست‌ها و ضوابطی برای پاسخگویی به شکایت در مورد تصمیم‌های پذیرش یا رد مقاله دارد. در مقام نویسنده و پژوهشگر که وقت و انرژی گران‌بهایی برای نگارش صرف کرده‌اید، باید از حقوق‌تان دفاع کنید، اما شکایت را بر اساس منطق پیش ببرید نه احساسات لحظه‌ای.

اگر سوءتفاهم یا خطایی خاص باعث شده تا هیئت‌تحریره برچسب مردودی به مقاله‌ بزند، منظورتان را از آن قسمت‌ها خیلی واضح و مودبانه توضیح دهید بدون آنکه به شخصیت مسئولین مجله بی‌احترامی کنید یا جنجال بیهوده راه بیاندازید.

البته فراموش نکنید شکایت‌هایی که در مورد حوزه مطالعاتی نشریه یا میزان اثرگذاری مقاله‌تان در رشته‌ای اختصاصی باشد معمولاً به نتیجه‌ای نخواهد رسید. این پیش‌نیازها بطور کلی برای تمام درخواست‌ها رعایت می‌شود و اغلب در وبسایت هر نشریه گوشزد شده است.

2) ارسال دوباره به همان مجله

مجله امکان دارد درخواست اولیه برای چاپ مقاله را رد کند ولی در نامه‌ای از شما بخواهد ایرادهای مشخصی را برطرف کنید و متن را دوباره بفرستید. اگر واقعاً دوست دارید در همان مجله چاپ شود، چاره‌ای نیست جز اینکه قواعد سختگیرانه را رعایت کنید و سراغ گزینه‌های دیگر نروید. یادتان باشد برخی مجله‌ها در نامه مردودی بطور صریح اشاره می‌کنند که هر گونه نسخۀ ویراسته از مقاله را در آینده قبول نخواهند کرد. بنابراین بیهوده پافشاری نکنید و در عوض به دنبال مجله متفاوتی بگردید.

3) بازنویسی و ارسال به مجله‌ای دیگر

سومین راهکار تا اینجا از همه رایج‌تر است. بسیار بادقت و موشکافانه به بررسی نظرهای مجله بپردازید و نسخه پیش‌نویس مجله را از هر گونه ایراد پاک کنید. سپس به مجله دیگری درخواست چاپ بفرستید. البته حواستان باشد جزئیات مربوط به نامه و مشخصات مقصد جدید را اصلاح کنید.

مطلب مرتبط: مجله‌های دانشگاهی چگونه در سامانۀ نمایه‌سازی علمی

4) ارسال به مجله‌ای دیگر با همان شکل

این گزینه بسیار آسان به نظر می‌رسد ولی همیشه جواب نمی‌دهد. وقتی ایرادهایی که مجله‌ای دیگر مطرح کرده پیش خودتان نادیده بگیرید، یعنی در درجه اول وقت و زحمت خودتان را برای درخواست و انتظار برای چاپ هدر داده‌اید. بعضی از نظرهای هیئت‌تحریریه به احتمال قوی می‌تواند کیفیت مقاله را افزایش دهد، حتی اگر بقیه ایرادها منصفانه نباشد.

ممیزهای تازه‌کار در هر نشریه معمولاً روی قسمت‌های خاصی کلید می‌کنند، بنابراین فرصت دارید این گونه مسائل را پیشاپیش برای ارسال به مجله‌های دیگر رفع کنید. جالب است بدانید نسخه دست‌نویس یک مقاله شاید در مجله‌های مختلف توسط افراد یکسانی مرور و بررسی شوند. پس اگر رغبت نکرده باشید تغییری در مقاله بدهید، شک نکنید که رأی آنها هم عوض نخواهد شد!

5) مقاله را چال کنید

یعنی چی؟ مقاله را گوشه‌ای از کشوی میز تحریر رها کنید. این تصمیم شاید از راحت‌طلبی ریشه بگیرد، چون دیگر حوصله ندارید به جایی درخواست مجدد بدهید. با این کار هیچ خدمتی به جامعه علمی و دانشگاهی نخواهید کرد. اطلاعات و یافته‌هایی که گردآوری کردید شاید به درد پژوهشگران دیگر بخورد، شاید پنجرۀ تازه‌ای در تحقیقات آن رشته باز کند.

با اینکه این روزها سخت می‌توان کمبود اطلاعات در رسانه‌ها را باور کرد، اما نشر مطالب علمی در قالب مقاله یا کتاب هنوز با کمبود مقداری مواجه است.

 

نسخه‌برداری از این مطلب همراه با ذکر منبع مانعی ندارد.

کلیدواژگان: مقاله, ترجمه تخصصی, دانشجو, مجله علمی, دانشگاهی